Choroba Crohna a spożywanie glutenu - poznaj zależności

Choroba Leśniowskiego-Crohna to przewlekły nieswoisty stan zapalny przewodu pokarmowego. Może dotyczyć każdego jego odcinka, od jamy ustnej aż po odbyt. Występuje głównie u osób młodych w wieku od 15 do 25 lat. Choroba ta charakteryzuje się występowaniem zmian w błonie śluzowej, takich jak owrzodzenie, czy przetoki, szczególnie w obrębie jelit, powodując utrudnione przechodzenie treści pokarmowej.

Początek tej choroby zazwyczaj nie jest swoisty i ma powolny przebieg. Do głównych objawów mogących wskazywać na chorobę Leśniowskiego-Crohna zalicza się przewlekłą biegunkę, bóle brzucha (często w prawym podbrzuszu), osłabienie, gorączkę i utratę masy ciała powodowaną przez upośledzoną chłonność jelita, jak i niedostateczne odżywienie wywołane brakiem apetytu.

Choroba Crohna a zapalenie jelit

Stan zapalny jelita jest czasem tak ostry, że prowadzi do zwężenia światła jelita, uniemożliwiając przepływ pokarmów. W takich przypadkach mamy do czynienia z niedrożnością jelit, której mogą towarzyszyć  wymioty aż po refluks. Jeśli chory nadmiernie się uskarża na dolegliwości, podaje mu się leki przeciwbólowe, ze świadomością, że ich skuteczność jest ograniczona i tymczasowa. 

Dieta u osób z nieswoistymi zapaleniami jelit jest bardzo istotna. W okresie remisji ma za zadanie przedłużyć okres cofnięcia objawów. Natomiast w czasie zaostrzeń choroby jadłospis powinien uzupełniać niedobory składników odżywczych. W momencie nawrotu zaleca się podawanie mieszanek żywieniowych bezpośrednio do jelit. Przyspiesza to proces regeneracyjny. W większości przypadków chorzy nie są wtedy w stanie przyjmować pokarmu doustnie. Stąd też pojawiają się wielorakie powikłania, będące wynikiem niezaspokojenia zapotrzebowania na główne składniki odżywcze.

Sklep produkty bezglutenowe

Sklep produkty bezglutenowe

Choroba Crohna a gluten

Postawienie diagnozy w związku z chorobą Crohna to dla wielu lekarzy nie lada wyzwanie, które może trwać wiele lat. Jest to wynik niejednoznacznych objawów, które są charakterystyczne dla wielu różnych jednostek chorobowych. Przy schorzeniu Leśniowskiego-Crohna spotykane są podobne symptomy jak np. przy różnych nietolerancjach pokarmowych, nieswoistych zapalnych chorobach jelit, czy celiakii.

Bardzo ważnym elementem leczenia jest odpowiednia dieta, uzależniona od stopnia nasilenia dolegliwości, okresu choroby, jej zaostrzenia lub remisji. U wielu chorych obserwuje się  nasilenie dolegliwości po spożyciu produktów glutenowych, zwłaszcza pszenicy. Eliminacja glutenu z diety może przynieść poprawę. Z tego względu wielu lekarzy, biorąc oczywiście pod uwagę indywidualne potrzeby pacjenta, zaleca stosowanie diety bezglutenowej przy chorobie Crohna. Ma ona wówczas za zadanie odbudować jelita.

Dieta w chorobie Leśniowskiego-Crohna

Dietetycy zalecają dietę wysoko energetyczną o niskiej zawartości tłuszczu i dużej ilości białka, która ma uzupełnić niedobory pokarmowe. W ciągu dnia powinno się dostarczać 2500 - 3000 kcal. Posiłki powinny być małe objętościowo, ale spożywane regularnie 5-6 razy dziennie. Porcja białka w diecie powinna wynosić 100-120 g i  stanowić około 16% całkowitego zapotrzebowania energetycznego.

Najlepszym źródłem pełnowartościowego białka są chude mięsa, ryby oraz jaja. Tłuszcz powinno się ograniczyć do 50-70 g dziennie, czyli ok. 20% energii. Dodaje się go w postaci surowej do gotowych potraw. Jeżeli z tego powodu pojawią się nieprzyjemne symptomy, należy przejść na tłuszcze z kwasami krótko i średniołańcuchowymi (6-10 atomów węgla). Występują one najczęściej w tłuszczach mleka oraz masła. Długołańcuchowe (powyżej 12 atomów węgla) występują natomiast w produktach roślinnych i zwierzęcych.

Większość energii, czyli ponad 60% powinna pochodzić z węglowodanów. Niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania układu pokarmowego węglowodanem jest błonnik. Wpływa on w szczególnym stopniu na trawienie w jelicie grubym. Jednak jego nierozpuszczalne w wodzie włókna drażnią ścianki jelit i wzmagają stan zapalny. By pogodzić te dwa, pozornie przeciwstawne zalecenia, wystarczy odpowiednio dobierać źródła błonnika. Powinien on pochodzić ze świeżych warzyw i dojrzałych owoców.

Naturalne leczenie w chorobie Crohna

By nie nadwyrężać przewodu pokarmowego należy wybierać młode i delikatne warzywa, usuwać pestki i skórkę, obierać warzywa i owoce oraz przygotowywać z nich przeciery i soki. Spożywanie naturalnych i najlepiej własnoręcznie przyrządzonych soków, przecierów, nektarów, musów, czy puree powoduje lepszą przyswajalność składników pokarmowych i nie podrażnia jelit. Należy natomiast bardzo ostrożnie stosować w diecie takie produkty jak: pieczywo z pełnego ziarna (razowe, graham), grubo mielone kasze (jęczmienna, jaglana, gryczana), bogato błonnikowe warzywa (korzeniowe, papryka, kukurydza), a zwłaszcza otręby, gdyż te mogą mieć negatywny wpływ na przebieg choroby.

Podsumowanie

Choroba Crohna jest skomplikowanym przypadkiem chorobowym, a jej przewlekłość świadczy o tym, że możliwe jest jedynie łagodzenie objawów i zapobieganie ich nawrotom. Z tego względu, aby niwelować dyskomfort spowodowany uciążliwymi dolegliwościami, należy ściśle trzymać się określonych zaleceń lekarskich i odpowiednio dobranej diety. Trzeba również wziąć pod uwagę, że nieleczone choroby zapalne jelit mogą prowadzić do rozwoju innych jednostek chorobowych, a nawet nowotworów.

Choroba Crohna - najczęstsze pytania

Czy choroba Crohna jest dziedziczna?

Choroba Crohna ma zdefiniowane predyspozycje genetyczne. W związku z tym występuje ryzyko dziedziczenia, gdy choruje rodzic dziecka. Mimo zwiększonego ryzyka nie ma 100% pewności, że dziecko odziedziczy chorobę.

Choroba Crohna - czego nie można jeść?

Żywienie przy chorobie Crohna jest zależne od indywidualnych predyspozycji pacjenta i nasilenia objawów. Dokuczliwe symptomy mogą występować po spożyciu produktów glutenowych oraz pszenicy. Dlatego wielu lekarzy zaleca w chorobie Crohna stosowanie diety bezglutenowej. Warto ograniczyć spożycie tłuszczy i samodzielnie przygotowywać wszystkie posiłki.

Czym objawia się choroba Crohna?

Objawy mogą przypominać zapalenie jelita. Do głównych symptomów choroby Crohna zalicza się: przewlekłą biegunkę, ból brzucha, osłabienie, gorączkę, utratę masy ciała, brak apetytu.

Jak żyć z chorobą Crohna?

Dużą uwagę należy zwrócić na jakości spożywanego jedzenia i sposób jego przyrządzenia. Wszystko powinno być zgodne z zasadą lekkostrawności. Warto wybierać młode i delikatne warzywa oraz owoce, usuwać z nich pestki i skórkę. Najlepiej przygotowywać z nich soki, przeciery, musy, czy zupy. Ostrożnie należy postępować z produktami ciężkostrawnymi o wysokiej zawartości błonnika.

Choroba Crohna - jakie wykonać badania?

Choroba Crohna jest trudna do rozpoznania dlatego diagnozuje się ją łącząc badania: endoskopowe, radiologiczne, histopatologiczne, labolatoryjne.

Skomentuj artykuł

Zobacz artykuły

Zobacz przepisy

Zamknij
Strona korzysta z plików cookie w celu realizacji usług zgodnie z Polityką dotyczącą cookies. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do cookie w Twojej przeglądarce.