Jakie niedobory pokarmowe nam grożą przy długim stosowaniu diety bezglutenowej?

Jak uniknąć niedoborów w diecie bezglutenowej? Odpowiedź znajdziesz w naszym dzisiejszym poradniku!

Dieta bezglutenowa wyklucza całkowicie z jadłospisu gluten. Jednak wraz z nim eliminuje się wiele produktów zbożowych dostarczających organizmowi także innych, ważnych składników odżywczych. Przy źle zbilansowanej i mało urozmaiconej diecie dochodzi do groźnych dla zdrowia niedoborów. Zobacz, jakie niedobory są najczęstsze i jak ich uniknąć.

Jakie niedobory są najczęstsze przy diecie bezglutenowej?

Dieta bezglutenowa jest jedną z najtrudniejszych diet eliminacyjnych. Źle zbilansowana nie zalicza się także do zdrowych. Jednak w przypadku osób z celiakią jest jedynym rozwiązaniem w walce z chorobą.

Na diecie bezglutenowej energię często dostarczają głównie cukry i tłuszcze, w mniejszym stopniu węglowodany. Skład produktów bezglutenowych często jest bardzo ubogi w składniki mineralne i witaminy, co jest jedną z przyczyn występujących później niedoborów.

Drugim powodem jest uszkodzenie kosmków jelitowych, które prowadzą do upośledzonego wchłaniania niektórych składników, szczególnie żelaza, cynku czy kwasu foliowego. To zjawisko jest obserwowane szczególnie u osób niedawno zdiagnozowanych, które jeszcze nie przeszły na dietę bezglutenową. Z czasem, po wyeliminowaniu glutenu z diety, kosmki jelitowe powinny się zregenerować i problem upośledzonego wchłaniania powinien być mniejszy. Pozostaje jednak kwestia składu produktów bezglutenowych.

Chleb bezglutenowy, którego skład oparty jest na mące kukurydzianej lub ryżowej, dostarcza o wiele mniej składników mineralnych niż wyrób na bazie mąki glutenowej. Osoby na diecie często przygotowują swoje posiłki, używając mało urozmaiconych produktów, sięgając po ubogie mąki ryżowe czy skrobię ziemniaczaną. Podobnie jest z wysokoprzetworzonymi wyrobami mięsnymi czy cukierniczymi, które nie są najlepszym źródłem witamin.

Do najczęściej diagnozowanych niedoborów należą niedobór wapnia, żelaza, witamin z grupy B czy D. Często występuje także niedobór selenu, miedzi, cynku czy magnezu. Osoby na diecie bezglutenowej zjadają także stanowczo za mało błonnika, co prowadzi do zaparć. Długo trwające niedobory w organizmie prowadzą do rozwoju trudnych do wyleczenia chorób np. niedobór witaminy D3 powoduje wady postawy, krzywicę u dzieci, z kolei niedobór żelaza prowadzi do wystąpienia anemii. Czy istnieje sposób, aby im zapobiec?

Jak uniknąć niedoborów w diecie bezglutenowej?

Urozmaicona i zbilansowana dieta bezglutenowa jest jedynym skutecznym sposobem na uniknięcie niedoborów pokarmowych. Osoby chore na celiakię nie powinny rezygnować z produktów naturalnie wolnych od glutenu, co wbrew pozorom zdarza się często. Czy to ze strachu, czy z zaniedbania, wiele osób sięga jedynie po wysokoprzetworzone produkty bezglutenowe mające niezbędne certyfikaty. Zapominają jednak o włączeniu do swojej diety sezonowych warzyw, jaj czy kasz.

W dostarczeniu odpowiedniej ilości błonnika mogą pomóc warzywa. Zatem staraj się do każdego posiłku dodawać bukiet świeżych warzyw. Każdego dnia powinieneś zjadać 4 porcje warzyw. Unikaj jednak soków warzywnych – one nie zawierają błonnika, który zlokalizowany jest głównie w skórce i w miąższu.

Zamiast kolejnego kilograma mąki ryżowej wybierz bezglutenową mąkę wieloziarnistą, gryczaną czy choćby owsianą. Te rodzaje mąk zawierają o wiele więcej cennych składników. Sięgaj także po mniej znane produkty takie jak amarantus czy quinoa. Do obiadu podawaj kasze, szczególnie kaszę gryczaną, jaglaną. Produkty te zawierają wiele wartościowych składników mineralnych i witamin.

Do codziennego jadłospisu włącz także nasiona strączkowe takie jak ciecierzyca, nasiona soi, soczewica. Przygotujesz z nich pyszne kotleciki, humus na kanapkę czy inne pasty doskonale wzbogacające chleb bezglutenowy.

Na bezglutenową przekąskę zamiast słodkich ciasteczek wybierz garść orzechów i nasion. Wszystkie gatunki orzechów są naturalnie pozbawione glutenu. Ponadto stanowią prawdziwą bombę witaminową i są zalecane dla każdej osoby prowadzącej zdrowy tryb życia. Dzięki nim uzupełnisz niedobory selenu, cynku czy magnezu. Na śniadanie zjedz owsiankę wzbogaconą o orzechy włoskie czy nerkowce. Danie nie tylko zyska na smaku, ale i składzie.

Dieta bezglutenowa jest dietą leczniczą dla osób z celiakią i nietolerancją glutenu. Źle prowadzona może być jednak przyczyną chorób wywołanych niedoborem składników mineralnych lub witamin. Aby ich uniknąć, koniecznie zwróć uwagę, aby Twoje posiłki były bogate w kasze, mąki bezglutenowe inne niż kukurydziana i ryżowa, a także warzywa strączkowe i orzechy. Dzięki temu unikniesz najpowszechniejszych niedoborów witamin z grupy B, witaminy D, żelaza, cynku i selenu.