Badanie krwi na nietolerancję glutenu - wszystko, co warto wiedzieć na ten temat
Wraz z pojawieniem się objawów typowych dla chorób związanych z nietolerancją glutenu na początku myśli się o wykonaniu badań krwi. Jednak poza testami serologicznymi istnieją jeszcze inne, w niektórych przypadkach skuteczniejsze możliwości diagnozy. Jakie badania w takim razie wykonać w kierunku alergii na gluten, celiakii, czy nadwrażliwości?
Test na nietolerancję glutenu – pierwszy krok
Pierwszym krokiem w kierunku diagnozy jednostki chorobowej związanej z nietolerancją glutenu powinny być testy genetyczne. Tym bardziej że ryzyko rozwoju choroby wynosi 10% w przypadku, gdy choruje osoba z pierwszego stopnia pokrewieństwa. Chodzi o przebadanie się na obecności genów HLA DQ2.2, DQ2.5 lub DQ8.
Jeżeli test wyjdzie pozytywny, istnieje możliwość zachorowania na celiakię. Jednak należy wziąć pod uwagę, że geny te występują również u 20-40% osób zdrowych. Jeśli badania natomiast nie wykryją genów HLA DQ2.2, DQ2.5 lub DQ8, to z bardzo dużym prawdopodobieństwem można wykluczyć celiakię i dalej badać się pod kątem alergii lub nieceliakalnej nadwrażliwości na gluten.
Badania krwi na alergię glutenu
Drugim krokiem po wykonaniu testów genetycznych będzie udanie się na badania krwi. Jednak tylko w tym przypadku, gdy wykazano predyspozycje genetyczne w kierunku celiakii. Badania na przeciwciała pozwolą określić, czy choroba jest obecnie aktywna. Aby tak się stało, podwyższony poziom we krwi powinny wykazywać przeciwciała przeciwko:
- endomysium mięśni gładkich EmA,
- transglutaminazie tkankowej tTG,
- deamidowanej gliadynie DGP (u dzieci do 2 lat)
- całkowity poziom IgA,
Słabe strony testów serologicznych
Decydując się na tego typu badań, nie można zastosować diety bezglutenowej, ani praktykować unikania glutenu, ponieważ może to zafałszować wyniki testów. W przypadku infekcji lub choroby wątroby wyniki testu na celiakię mogą być nieprawdziwie pozytywne. Uważa się również, że badania krwi u dzieci poniżej drugiego roku życia są mało wiarygodne.
Ponadto brak wskazanych przeciwciał wcale nie wyklucza całkowicie celiakii, gdyż część chorych ich nie wytwarza. Dodatkowo badania serologiczne nie są w stanie wykazać wczesnego stadium choroby trzewnej. W związku z tym należałoby cyklicznie badać krew w kierunku celiakii.
Dodatkowe badania nietolerancji glutenu
Jeżeli rozpoznanie schorzenia jest trudne, zaleca się wówczas biopsję jelita cienkiego. Umożliwia to ocenę stanu kosmków jelitowych. Przy chorobie trzewnej zostają one uszkodzone wskutek toksycznego działania glutenu. W związku z tym zmniejszają się możliwości wchłaniania składników odżywczych, przez co dochodzi do niedoborów witaminowo-mineralnych.
Dodatkowo w celu określenia stadium choroby, a przy tym poziomu nieodżywienia i zaburzeń wchłaniania lekarz może zlecić również morfologię krwi, zbadanie OB, CRP, elektrolitów, żelaza, folianów oraz witamin D i B12.
POLECANE PRODUKTY:
Ile kosztują badania na nietolerancję glutenu?
Kwestia ceny jest zależna od laboratorium, które przeprowadza testy. Należy wziąć również pod uwagę, że inna kwota będzie w przypadku badania krwi, a inna przy badań genetycznych. Jednak uśredniając testy na obecność HLA DQ2.2, DQ2.5 lub DQ8 będą kosztowały ok. 300 zł. Natomiast badania serologiczne to koszt w sumie ok. 260 zł. W przypadku gastroskopii i biopsji jelita cena będzie już wyższa - ok. 350 zł. Istnieje również możliwość zakupienia w aptece domowego testu na nietolerancję glutenu. Jego wynik można odczytać już po 10 minutach i jest najtańszym rozwiązaniem ok. 50 zł.
Warto pamiętać, że możemy domagać się bezpłatnej diagnostyki celiakii w ramach NFZ, po otrzymaniu odpowiedniego skierowania od lekarza.
Podsumowanie
Do badań na nietolerancję glutenu wymagane jest odpowiednie podejście. Przede wszystkim decyzję o przejściu na dietę bezglutenową należy podjąć dopiero po przebytych testach i jednoznacznych zaleceniach lekarza. W innym przypadku można pozbawić swój organizm wielu niezbędnych do życia składników. Istotna jest również kolejność wykonywanych badań. Na początku powinno się poddać genetycznym, następnie serologiczny, a w ostateczności lekarz może skierować pacjenta na biopsję jelita cienkiego.
Skomentuj artykuł