Gluten i dieta bezglutenowa - najważniejsze fakty i mity
Bardzo modna ostatnio dieta bezglutenowa budzi coraz większe zainteresowanie. Na sklepowych półkach ze zdrową żywnością widać coraz więcej produktów oznaczonych znakiem „gluten free”. Czym tak naprawdę jest dieta bezglutenowa? Czy dla każdego jest ona właściwa? Przedstawiamy najważniejsze fakty i mity diety bezglutenowej.
1. Ukryty gluten – fakt
Listę pewnych produktów zawierających gluten znajdziemy na stronie Polskie Stowarzyszenia Osób z Celiakią i na Diecie Bezglutenowej. Jeżeli już od jakiegoś czasu stosujemy dietę bezglutenową, powinniśmy znać większość tych produktów (głównie produkty zbożowe). Są też produkty niezbożowe zawierające śladowe lub nawet spore ilości glutenu. Głównie są to wyroby przetworzone: gotowe dania, sosy, konserwy, słodycze, a nawet leki.
Istnieje problem również z firmami, które oferują jednocześnie produkty glutenowe i bezglutenowe. Wówczas występuje ryzyko zanieczyszczenia glutenem i przenoszenia go po całym zakładzie produkcyjnym. W artykule „Jak rozpoznać i wybierać produkty bezglutenowe?” radzimy, z których produktów firm korzystać.
2. Dieta bezglutenowa jest dla wszystkich – mit
Nie ma czegoś takiego jak dieta dla wszystkich? Dieta powinna być dostosowana do każdego indywidualnie. Jest to zależne od płci, wieku, trybu życia oraz schorzeń. Dieta bezglutenowa jest wskazana dla osób chorych na celiakię bądź z alergią na gluten. Osoby, które nie miewają problemów po spożyciu glutenu, powinny mieć jak najbardziej urozmaicony jadłospis.
Niezalecone przez lekarza lub dietetyka stosowanie diety bezglutenowej może spowodować u osoby zdrowej znaczne niedobory różnych składników mineralnych i witamin. Osoby na diecie bezglutenowej są narażone na braki w przypadku witaminy A, C oraz witamin z grupy B. Więcej o tym pisaliśmy tutaj.
3. Czytanie etykiet jest ważne – prawda
Nie tylko produkty zbożowe zawierają gluten. Faktów i mitów o glutenie krąży wiele. Kolejnym przytoczonym przez nas faktem jest przykładanie wagi do czytania etykiet produktów. Polskie Stowarzyszenie Osób z Celiakią i na Diecie Bezglutenowej wskazuje wiele produktów przetworzonych m.in.:
- wędliny,
- konserwy,
- parówki,
- serki topione,
- słodkie jogurty,
- majonezy,
- dresingi,
- chipsy,
- dania instant
„Fit”, „bio”, „eko” – nie dajmy się nabrać tym sloganom. One jedynie sugerują zdrowy produkt i wcale to nie oznacza, że jest pozbawiony glutenu. Na etykiecie zazwyczaj znajdziemy informację, czy wyrób jest bezglutenowy. Brak takiego komunikatu nic nam nie mówi, więc lepiej nie kupować takiego produktu. Najlepiej wybierać te z licencjonowanym znakiem przekreślonego kłosa, o którym więcej przeczytamy tutaj.
4. Wykluczenie glutenu pomoże schudnąć – mit
Główną przyczyną otyłości nie jest gluten, a nadmiar kalorii w diecie. Dieta bezglutenowa nie jest dietą odchudzającą, a dietą leczącą chorobę celiakii. Jeśli dietetyk nie zaleci nam jej na obniżenie masy ciała, to znaczy, że nie nadaje się ona do tego. Osoby, które przeszły na dietę bezglutenową mogą odnotować spadek wagi. Wiąże się to z tym, że staranniej dobierają produkty i roztropniej przyrządzają posiłki.
5. Na diecie bezglutenowej nie można jeść na mieście – mit
Można, ale z zachowaniem pewnych zasad. Nie należy bezrefleksyjnie wybierać lokalu, w którym mamy zamiar się stołować. Dziś wiele restauracji oferuje dania bezglutenowe. Należy jednak zdawać sobie sprawę z tego, że nieodpowiednio przeszkolony personel, może popełniać w kuchni wiele błędów.
Przed wybraniem bezglutenowego posiłku i zjedzeniem go, lepiej upewnić się i dopytać obsługę o to, w jaki sposób go przyrządzają i czy jest to odseparowane od dań glutenowych. Ponadto, jeśli to możliwe wybierajmy lokale certyfikowane z programu „Menu bez glutenu”. O tym, jak jeść na mieście przy diecie bezglutenowej pisaliśmy już tutaj.
6. Nawet odrobina glutenu szkodzi – fakt
Najczęstszym mitem, z którym na co dzień borykają się osoby zmagające się z nietolerancją glutenu, jest przeświadczenie, że niewielka ilość glutenu nie jest szkodliwa, a zjedzenie zupy zabielanej mąką lub panierki na kurczaku nikomu nie zaszkodzi. Budzi to ogromną frustrację osób chorych oraz niezrozumienie i często izolację społeczną. Należy pamiętać, że choroby glutenozależne nie są fanaberią czy wymysłem, a poważną dysfunkcją organizmu, na którą jedynym antidotum jest restrykcyjne eliminowanie glutenu.
7. Produkty bezglutenowe są bez smaku – mit
Brak smaku w produktach bezglutenowych to kolejny glutenowy mit. Szybki rozwój technologii pozwala nam dziś na cieszenie się pełnią smaku w przypadku produktów bezglutenowych. O ile kiedyś smak i konsystencja pozostawiały wiele do życzenia, o tyle dziś potrafią dorównywać nawet normalnym produktom, a nawet, jak twierdzą niektórzy konsumencie prześcigać je.
Oferowane są nie tylko standardowe produkty bezglutenowe typu: pieczywo, makaron, czy mąka. W sklepach internetowych producentów wyrobów bezglutenowych odnajdziemy wiele alternatyw, by pochwalić się znajomym, czy rodzinie, że kuchnia bezglutenowa może być również smaczna. Bez problemu wyrobimy własne ciasto, chleb, czy pizzę, a nawet niedzielny rosół. Natomiast jeśli mamy w domu dziecko z celiakią, to z łatwością w sklepie znajdziemy dla niego bezglutenowe łakocie.
POLECANE PRODUKTY:
8. Gluten szkodzi – fakt
Mówiąc o szkodliwości glutenu mamy na myśli choroby glutenozależne, do których należy: celiakia (choroba trzewna) będąca genetycznie uwarunkowaną chorobą immunologiczną, choroba Duhringa (skórna postać nietolerancji glutenu), alergia na gluten oraz nieceliakalna nadwrażliwość na gluten. Każde z tych schorzeń ma odrębne przyczyny, symptomy i wymagają innej diagnostyki. Wszystkie jednak dotyczą szkodliwego oddziaływania glutenu na organizm, wywołując wiele przykrych objawów nie tylko ze strony układu pokarmowego. Dla niektórych osób przypadłość ta przez wiele lat nie zostaje właściwie zdiagnozowana, będąc źródłem cierpienia, dyskomfortu i poważnych problemów zdrowotnych.
Podsumowanie
Dieta bezglutenowa ze względu na swoje upowszechnienie staje się coraz bardziej kontrowersyjna, budząc wiele wątpliwości i pytań, wynikających w głównej mierze z braku rzetelnych informacji na temat jej stosowania. W przypadku osób chorych staje się jednym skutecznym lekarstwem, które umożliwia prawidłowe funkcjonowanie. Natomiast u osób zdrowych, należy pamiętać, że najlepszą receptą na właściwe odżywianie się jest stosowanie urozmaiconej i odpowiednio zbilansowanej diety, złożonej z różnorodnych grup pełnowartościowych produktów.
Skomentuj artykuł