Fibromialgia a dieta bezglutenowa - poznaj zależności
Najczęściej spotykane dolegliwości przy celiakii to problemy jelitowe typu wzdęcia, bóle brzucha, czy biegunki. Następnie wskazuje się na zmiany skórne, pojawiające się zazwyczaj na twarzy. Należy również zwrócić uwagę na fakt, że bóle stawów i ogólne osłabienie również mogą być bezpośrednio związane ze spożywaniem glutenu. Nie należy bagatelizować tych przypadłości, gdyż mogą one świadczyć o fibromialigii. Co ma wspólnego niezapalna choroba reumatyczna z dietą bezglutenową i jakie są jej objawy oraz leczenie?
Fibromialgia – charakterystyka choroby
Fibromialgia to zespół chorobowy charakteryzujący się uporczywymi ogólnymi bólami mięśniowo-stawowymi. Pojawia się wówczas również bolesność w tzw. punktach tkliwych - wrażliwych na ucisk. Dodatkowo chorobie towarzyszy uczucie przewlekłego zmęczenia, wrażenie sztywności oraz sen niepowodujący poczucia odpoczynku. Inaczej jest również określana przewlekłą niezapalną chorobą reumatyczną tkanek miękkich.
Terminem fibromialgii po raz pierwszy posłużono się w medycynie w 1976 roku. W 1990 American College of Rheumatology podało wstępne kryteria klasyfikacyjne tej jednostki chorobowej. Uważa się, że cierpi na nią około 4% populacji i w większości są to kobiety. Częstotliwość występowania zwiększa się wraz z wiekiem (około 8% kobiet po 70 roku życia).
Typowe dolegliwości przy fibromialgii to:
- ból karku promieniujący do szyi i barków,
- bóle dolnej części pleców promieniujące ku górze,
- obecność miejsc szczególnie wrażliwych na dotyk,
- pogorszenie nastroju, depresja, zmęczenie, niepokój, brak energii,
- kłopoty ze snem, budzenie się nad ranem z obolałym i sztywnym kręgosłupem,
- migrena,
- kłopoty z jelitami (od zaparcia do biegunki), zespół jelita drażliwego
Fibromialgia - przyczyny choroby
Dotychczas nie określono jednoznacznego czynnika, który determinuje powstanie fibromialgii. Jednak wskazuje się, że u niektórych pacjentów płyn mózgowo-rdzeniowy ma niższe stężenie serotoniny. Utrzymanie odpowiedniego poziomu tego neuroprzekaźnika występującego w ośrodkowym układzie nerwowym ma istotny wpływ na spadek nastroju, czy problemy ze snem. Te symptomy są też charakterystyczne dla osób ze zdiagnozowaną przewlekłą niezapalną chorobą reumatyczną tkanek miękkich.
Ponadto warto zaznaczyć, że serotonina produkowana jest w głównej mierze w komórkach enterochromatofilnych w błonie śluzowej jelit. Natomiast u chorych na celiakię po spożyciu glutenu dochodzi do zaniku kosmków jelitowych i uszkodzenia błony śluzowej jelita cienkiego. Nie wskazano jak dotąd wyraźnej medycznej opinii w tej kwestii, jednak naukowcy wciąż prowadzą badania.
Jak leczyć fibromialgię?
Prowadzenie skutecznej terapii wymaga wielokierunkowego podejścia i połączenia różnego rodzaju kuracji. Pacjent musi przede wszystkim zapoznać się z patogenezą choroby, jej charakterystyką, możliwościami rekonwalescencji oraz konsekwencjami wynikającymi z nieleczenia. Dzięki temu świadomie będzie mógł podejść do problemu i uniknie przy tym popełnienia randomowych błędów.
Na początku należy zastosować odpowiednią formę farmakoterapii, zaleconą przez lekarza specjalistę. Niezbędne będzie wprowadzenie w życie dodatkowej aktywności fizycznej np. ćwiczenia aerobowe o umiarkowanej intensywności. Ważna w tej kwestii jest również poprawa jakości snu, w związku z tym należy zapoznać się z zasadami higieny snu. Pozbycie się stresu również będzie miało istotne znaczenie w leczeniu fibromialgii, gdyż nadmiar kortyzolu nie jest wskazany w żadnym wypadku. Dla jego zniwelowania należałoby wdrożyć w życie techniki radzenia sobie ze stresem.
Następnie można zastanowić się nad leczeniem naturalnymi sposobami.
Mayo Clinic (Evidence-Based Evaluation of Complementary Health Approaches for Pain Management in the United States Richard L. Nahin, PhD, MPH; Robin Boineau, MD, MA; Partap S. Khalsa, DC, PhD; Barbara J. Stussman, BA; and Wendy J. Weber, ND, PhD, MPH) 16 września 2016 roku opublikowało kontrolowane badania na temat leczenia fibromialgii. Wyniki były jednoznaczne. Po wprowadzeniu naturalnych metod kuracji u pacjentów stwierdzono poprawę stanu zdrowia. Zastosowano wówczas 5 różnych kuracji:
- Akupunktura, która polega na nakłuciu ciała pacjenta specjalnymi igłami. Skutkuje ona znaczną poprawą w zakresie zmęczenia i niepokojów związanych z fibromialgią. Przy jej stosowaniu nie wystąpiły żadne skutki uboczne. Inaczej dzieje się w przypadku zażywania określonych medykamentów np. przeciwdepresyjnych, nasennych, czy przeciwlękowych.
- Świadoma medytacja, która doprowadziła do zmniejszenia stresu i zaburzeń snu, a także do złagodzenia objawów.
- Zwiększenia samoświadomość emocji i ich wyrażania. Odnotowano wówczas zmniejszenie bólu oraz poprawę funkcjonowania organizmu.
- Wizualizacja to kolejny efektywny sposób leczenia naturalnego. Należy wyobrazić sobie, że źródło bólu ma wyraźny kształt. Po takim zobrazowaniu dolegliwości należy zwizualizować jej zniknięcie. Przykładem może być oparzenie na ramieniu, przy którym w myślach pojawia się zwierzę, wylizujące ranę, które w ten sposób ją leczy. Wizualizacja wydaje się przynosić znaczne zmniejszenie intensywności bólu, zmęczenia i depresji.
- Thai Chi Chuan to chińska sztuka walki, często stosowana jako gimnastyka, sprzyjająca relaksowi, zdrowiu oraz dobremu samopoczuciu. Przy fibromialgi wskazuje się na korzystne właściwości właśnie tej aktywności, natomiast jakiekolwiek inne ćwiczenia relaksacyjno-gimnastyczne również okażą się skuteczne.
Fibromialgia a dieta bezglutenowa
U chorych na celiakię często występuje skłonność do fibromialgii. W celu zastosowania odpowiedniej diety, która jest niezwykle ważna w przypadku niwelowania dolegliwości bólowych, należy zdiagnozować jednostki chorobowe związane ze spożywaniem glutenu. O tym, jakie badania w tej kwestii należy wykonać, pisaliśmy w artykule o różnicach między nadwrażliwością a alergią na gluten. Jest to istotna kwestia, gdyż naukowcy wykazali zależność między stosowaniem diety bezglutenowej a ustępowaniem bólów reumatycznych.
POLECANE PRODUKTY:
W Hiszpanii (Isasi C, Colmenero I, Casco F, et al. Fibromyalgia and non-celiac gluten sensitivity: a description with remission of fibromyalgia. Rheumatol Int 2014;34:1607-12. doi: 10.1007/ s00296-014-2990-6) przeprowadzono badania wpływu diety bezglutenowej na stan zdrowia pacjentów z fibromialgią. Dokonano ich na próbie 246 pacjentów. U 90 z nich odnotowano znaczące złagodzenie objawów po wprowadzeniu diety bezglutenowej. Średni czas trwania choroby wynosił 12 lat, a zaledwie część z nich miała towarzyszące objawy ze strony przewodu pokarmowego. Ponadto u większości pacjentów remisja choroby nastąpiła po około roku leczenia dietą bezglutenową. Zaobserwowano również, że ponowne wprowadzenie do jadłospisu produktów glutenowych spowodowało nawrót dolegliwości charakterystycznych dla fibromialgii. Wskazuje to na istnienie związku niezapalnej choroby reumatycznej tkanek miękkich z NCGS. Jednak temat wciąż wymaga prowadzenia głębszych badań.
Podsumowanie
Fibromialgia to choroba wciąż mało popularna, jednak zapada na nią coraz większa liczba osób. Jest to choroba cywilizacyjna, która nie ujawnia się w badaniach laboratoryjnych. Dlatego dla jej poprawnego zdiagnozowania należy skonsultować się z wieloma specjalistami. Nie jest to natomiast jednostka powodująca utratę życia. Zastosowanie zalecanej terapii farmakologicznej oraz leczenia naturalnego w połączeniu z odpowiednią dietą pozwoli na zniwelowanie objawów reumatologicznych oraz pobocznych symptomów.
Fibromialgia a gluten - najczęstsze pytania
Co pomaga na fibromialgię?
Niwelowanie objawów fibromialgii należy indywidualnie skonsultować z lekarzem, gdyż jej leczenie zależy od intensywności objawów. Warto jednak zastosować dodatkową aktywność fizyczna, zadbać o higienę snu i zniwelować ilość stresu. Pomocna może się okazać również medytacja.
Czy fibromialgia jest uleczalna?
Zastosowanie odpowiedniej terapii i ścisłe przestrzeganie zaleceń lekarza oraz przyjmowanie środków farmakologicznych może przyczynić się do remisji choroby.
Fibromialgia czy depresja - jak rozróżnić?
Fibromialgia to choroba, która dotyczy zaburzeń odczuwania bólu. Przez to mogą jej towarzyszyć również problemy natury psychicznej. Z kolei depresja charakteryzuje się w głównej mierze dużymi wahaniami nastroju. W celu rozróżnienia obu trudnych w diagnozowaniu jednostek należy skonsultować się z lekarzem.
Fibromialgia, jaką stosować dietę?
Dieta w fibromialgii powinna być odpowiednio zbilansowana i w pełni odżywcza. Skrupulatne przestrzeganie prawidłowego żywienia podobnie, jak aktywność fizyczna mogą znacznie wpłynąć na poprawę kondycji. Należy zachować odpowiednie proporcje spożywanych węglowodanów, tłuszczy oraz białek. Należy wyeliminować z jadłospisu produkty przetworzone, słodycze oraz fastfoody. Fibromialgia często współwystępuje u osób chorych na celiakię – wówczas należy stosować dietę bezglutenową.
Fibromialgia, jakie badania należy wykonać?
Diagnozując fibromialgię, lekarz musi przeprowadzić z pacjentem szczegółowy wywiad. Bada on manualnie oraz za pomocą dolometru tkliwość bolesnych punktów rozproszonych po całym ciele chorego. Przeprowadzane zostają również podstawowe badania laboratoryjne, które nie wykazują żadnych nieprawidłowości.
Skomentuj artykuł